Altijd al eens een kijkje willen nemen in een echte achterstandswijk? Maar nooit gedaan vanwege de gedachte aan opgeschoten jongens met messen, of alleen al het ongemakkelijke gevoel als je daar rondloopt. In Rotterdam krijg je de kans. Je koopt een kaartje in Museum Boijmans, je stapt op de boot die je naar de Onderzeebootloods brengt (inderdaad, tot in de jaren zestig werden daar in het grootste geheim onderzeeërs gebouwd. Als ze klaar waren konden ze meteen onderwater de Maas in). Over de brede rivier met druk botenverkeer langs hoge kranen, havengebouwen, loodsen, in vol bedrijf. Het ziet er stoer uit. Op de voormalige scheepswerven van de Rotterdamse Droogdok Maatschappij ga je aan wal. Met je museumkaartje in de hand heb je in de onderzeebootloods toegang tot een namaak ghetto. Een museum achterbuurt. De installatie is van het Scandinavische duo Elmgreen & Dragset. In de duistere ruimte een treurig flatgebouw, uitpuilende brievenbussen en een rolstoel in de kale hal; een pissoir met louche jongens bij het flakkerende licht van half kapotte tl- lantaarns, en zo meer. In het midden een verlicht kermisrad. Wat heeft dat te betekenen? De man die het rad bedient klaagt: “Dit doe ik al drie maanden. Stomvervelend.” Een kwetterende schoolklas komt de hal binnen. Een paar meisjes gluren door een raam van de flat. Ze zien een kleine huiskamer met een t.v., een asbak op tafel, een leunstoel. Aan hun docent vragen ze: “Is dat nou kunst meneer?” Die antwoordt iets in de trant van: “Jazeker, dit geeft de werkelijkheid weer, maar net even anders”, de rest van zijn antwoord versta ik niet. Ik vraag me af wat ik zou zeggen “Omdat het door kunstenaars gemaakt is?” Een flauw antwoord, maar meer is het niet. Boijmans noemt het een zinsbegoochelende en surrealistische totaalervaring. Ik noem het te bedacht realistisch. Het enige dat werkelijk bijdraagt tot de beoogde naargeestige sfeer is de stank afkomstig van een uitpuilende vuilniscontainer.
Maar misschien zie ik het verkeerd. Daarom: Ga erheen en kijk zelf. De boottocht op zich is al de moeite waard. Net als Rotterdam. In Amsterdam slenteren de mensen over straat, in Rotterdam lopen ze gewoon dóór. Een belangrijk detail.
Tot 25 september 2011
Zie: http://www.onderzeebootloods.nl/nieuws.aspx
http://trendbeheer.com/2011/05/29/elmgreen-dragset-onderzeebootloods/
In Boijmans zelf is onder andere werk te zien van de keramiste Helly Oestreicher (1936). Bij keramiek denk ik meestal aan potten en schalen, maar dit is van een heel andere orde. Het zijn objecten van ongeglazuurde klei of porselein gecombineerd met scherp gekartelde stukken glas. Dat brosse materiaal samen met dat harde van glas is intrigerend, je zou het met je vingers willen bevoelen. Jammer genoeg ligt het in vitrines met dik glas ervoor. Op een woonblok met de nrs. 24-28 aan het Sumatraplantsoen in Amsterdam O. staan twee blauwe glazen gevelobjecten van Helly Oestreicher. Ze doen denken aan een broek die wappert in de wind en daarom heten ze ook wel ‘de omgekeerde spijkerbroek’.
‘kleine werken’, t/m 25 september in Boijmans van Beuningen
Zie:
Kunst is overal 